Kampania 369 SORTUJ ODPADY promuje metodę o tej samej nazwie. Jej zaletą jest logika w selekcji odpadów i traktowanie odpadów jako potencjalnego źródła zasobów, które w naturze są ograniczone, a na coraz większą skalę trafiają do środowiska naturalnego w postaci nieozorganizowanych pokładów śmieci i zanieczyszczają środowisko naturalne.
Mimo starań legislacyjnych krajów rozwiniętych, problem odpadów krajów świata zachodniego jest wciąż często spychany poprzez uwarunkowania ekonomiczne do ogarnięcia poprzez kraje mniej rozwinięte. Takim przykładem jest rynek gospodarki odpadami USA, który się wręcz załamał gdy duży rynek Chin zamknął się na przyjmowanie odpadów. Takim przykładem w Europie są też Niemcy, którzy eksportują niewygodne odpady do Polski lub innych krajów jak Turcja.
Trzeba postawić sprawę jasno. W gospodarce odpadami potrzebny jest zupełnie nowy uniwersalny światowy standard sortowania odpadów.
Jako założyciel kampanii 369 SORTUJ ODPADY i autor równania dla recyklingu, które jest na tyle uniwersalne, że potrafimy za jego pomocą rozpisać całą teorię dotyczącą sortowania odpadów dla gospodarstw domowych jak i przedsiębiorstw – chciałem opowiedzieć Wam o tej metodzie, jako bazie do budowy nowoczesnego systemu gospodarki odpadami w oparciu o założenia GOZ.
Wyjdę od krytyki metody JSSO na 5 pojemników. Nie uwzględnia tekstyliów? Absurd. Dopiero ma wejść nowy pojemnik. Nakazuje absurdalnie wnikliwie traktować sortowanie od samego początku, od nas samych. To złe podejście i należy z nim skończyć.
Przyjrzyjmy się jakie 6 frakcji mamy do dyspozycji w gospodarstwach.
Te 6 różnych typów mieszanki odpadów, które najczęściej występują w gospodarstwach domowych to:
1) MIX - ZMIESZANE [PAPIER, PLASTIK, METAL]
2) BIO - BIOODPADY [ORGANICZNE PO PRZYGOTOWANIU POSIŁKÓW, ZIELONE Z DOMU I OGRODU]
3) SZKŁO i CERAMIKA [SZKŁO OPAKOWANIOWE, SZKŁO NIEOPAKOWANIOWE, CERAMIKA]
4) TEKSTYLIA [TKANINY, ODZIEŻ, OBUWIE]
5) HIGIENICZNE
6) BALAST (INNE)
Plus sortowanie dodatkowe najlepiej wykonywane przez sortowacza:
7) PLASTIK/METAL
8) MAKULATURA (PAPIER, KARTON, TEKTURA)
9) POPIÓŁ/ŻUŻEL
10) ODPADY PŁYNNE [ŚCIEKI, OLEJE JADALNE, OLEJE NIEJADALNE]
Dla zabudowy wielorodzinnej obowiązywać powinien pakiet STANDARD dla wszystkich: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, TEKSTYLIA , HIGIENICZNE, BALAST.
Przy czym altana śmietnikowa powinna być podzielona na dwa sektory i w pierwszym sektorze powinno się sortować na te 6 frakcji: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, HIGIENICZNE, TEKSTYLIA, BALAST.
Pierwszy sektor powinien być dostępny dla wszystkich 24 godziny na dobę.
Natomiast drugi sektor powinien być zamknięty i dostępny jedynie dla sortowacza odpadów. Powinny tam być pojemniki na następujące frakcje stałe: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, HIGIENICZNE, TEKSTYLIA, BALAST, MAKULATURA, PLASTIK/METAL, POP/ŻUŻ, oraz pojemniki na odpady płynne jak ŚCIEKI, OLEJE SPOŻYWCZE I NIESPOŻYWCZE.
Cała altana powinna być monitorowana. Celem dwóch sektorów w jej obrębie jest lepsza organizacja pracy przy wstępnym sortowaniu na trzecim etapie.
Tak. Łącznie powinny być 3 wstępne etapy sortowania odpadów. Dwa już znacie. To sortowanie wewnątrz pomieszczeń i na zewnątrz pomieszczeń, najczęściej przy altanie śmietnikowej.
Trzeci etap jest przewidziany do wykonania przez wykwalifikowanego sortowacza odpadów w ramach sortowania selektywnego w punktach takich jak PRZEDSORTOWNIA, MINISORTOWNIA, SEGREGATORNIA, PAWILON EKO AB, BANK ODPADÓW, MINI PSZOK itp.
Punkt ten powinien obsługiwać sortowacz, który odbiera odpady z altany śmietnikowej, w sekwencji najpierw z sektora pierwszego do sektora drugiego i wstępnie segreguje to co było w sektorze pierwszym, a przestawił do sektora drugiego.
Mając z początku swojej zmiany w pracy przygotowaną porcję odpadów w altanie śmietnikowej w sektorze drugim sortowacz wie, jak rozłożyć sobie dalszą pracę i odpowiednio planuje zadania.
W miarę możliwości można do takiego pawilonu/minisortowni podłączyć kilka dwusektorowych altan śmietnikowych.
A odpady powinny podążać z altan śmietnikowych do takich punktów, a nie bezpośrednio do centrum recyklingowego na linię sortowniczą, tylko właśnie do szczegółowego wstępnego sortowania na 3 etapie.
Postać uniwersalnej formuły dla recyklingu jest następująca:
Mamy 3 zmienne X, Y, Z do opisu pojemników i ich ilości oraz umiejscowienia w przestrzeni wokół nas.
X = 3, Y = 6, Z = 9
i formułę
(... + X + Y + Z) = 18
to zwyczajne równanie z 3 typami zmiennych, które określają 3 sytuacje do sortowania odpadów w przestrzeni wokół nas.
Pamiętajmy tu także, że sortowanie wstępne powinno być 3 etapowe.
1) Pierwszy etap to sortowanie wewnątrz pomieszczeń.
2) Drugi etap to sortowanie na zewnątrz w altanie śmietnikowej.
3) Trzeci etap to sortowanie specjalistyczne wykonywane przez wykwalifikowanego sortowacza odpadów, który ma do dyspozycji ALTANĘ, MINISORTOWNIĘ i BANK ODPADÓW.
Zatem wartości 3,6,9 są kluczowe do ułożenia prostej i efektywnej metody sortowania. To tylko 3 liczby naturalne, ale jakże ważne dla świata w kontekście opanowania tego niemałego “bałaganu” ze śmieciami.
Jak zatem opisać i rozmieścić pojemniki?
Co oznaczają te zmienne i liczby do nich podstawione?
Zmienne oznaczają typ zbiórki odpadów, a liczby ilość pojemników.
I) X = 3, oznacza najczęściej 3 pojemniki wewnątrz, najczęściej w pomieszczeniu kuchennym: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, ale można od tego odejść w wyjątkowych sytuacjach i tylko podstawowo sortować na 3 frakcje w kuchni, a część pojemników postawić w innych pomieszczeniach.
II) Y = 6, oznacza dwie podstawowe rzeczy tak naprawdę.
A) Altanę śmietnikową z 6-cioma pojemnikami, sektor 1: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, HIGIENICZNE, TEKSTYLIA, BALAST. (za wyjątkiem budownictwa jednorodzinnego jest to pierwszy sektor altany z dwóch łącznie) W budownictwie jednorodzinnym altany jednosektorowe tylko, w pakiecie najniższym na 3 pojemniki, a w pakiecie standard na 6 pojemników.
B) Bank odpadów z 6-cioma wyspecjalizowanymi pojemnikami dla następujących frakcji: (UWAGA!!! TO ZBIÓRKA SELEKTYWNA PROWADZONA PRZEZ SORTOWACZA LUB POD JEGO NADZOREM)
1) BANK MAKULATURY,
2) BANK TEKSTYLIÓW,
3) BANK SZKŁA I CERAMIKI,
4) BANK ELEKTRO
5) BANK PLASTIKU
6) BANK METALU
Każda z tych sześciu głównych frakcji BANKU ODPADÓW może być rozdzielona na 3 do 6 podfrakcji selektywnych i frakcję inne. Np. BANK PLASTIKU na takie:
1) Polyethylene Terephthalate (PET lub PETE)
2) High-Density Polyethylene (HDPE)
3) Low-Density Polyethylene (LDPE)
4) Polyvinyl Chloride (PVC lub Vinyl)
5) Polypropylene (PP)
6) Polystyrene (PS lub Styrofoam)
7) Inne
Pozostałe 5 banków odpadów adekwatnie: np BANK ELEKTRO na takie
:
1) Baterie
2) Oświetlenie
3) Tel. kom i tablety
4) AGD
5) RTV
6) Komputery
7) Inne
III) Z=9, oznacza także dwie rzeczy.
A) Altanę śmietnikową z 9 pojemnkami, sektor 2: MIX, BIO, SZKŁO/CERAMIKA, HIGIENICZNE, TEKSTYLIA, BALAST, MAKULATURA, PLASTIK/METAL, POP/ŻUŻ. (za wyjątkiem budownictwa jednorodzinnego jest to drugi sektor altany z dwóch łącznie)
B) Odpady, które można zbierać dodatkowo, okresowo, wyjątkowo, awaryjnie. [6 lub więcej z nich może być uwzględniane w altanie śmietnikowej: HIGIENICZNE, MAKULATURA, TEKSTYLIA, PLASIK/METAL, POP/ŻUŻ, BALAST, lub nawet MEDYCZNE - jeśli to altana dla szpitala, kliniki, przychodni.
1) Higieniczne [pieluchy, podpaski z łazienki]
2) Makulatura [papier, karton, tektura z mieszkania lub zakładu prod.]
3) Tekstylia [odzież, takaniny, obuwie z mieszkania lub zakładu prod.]
4) Plastik/Metal [plastik i metal z mieszkania lub zakładu prod.]
5) Popiół/Żużel [odpady z pieca w kotłowni lub kuchni]
6) Remont/Gabaryty [po remoncie mieszkania / dużych rozmiarów odpady]
7) Eletryka/Elektronika [zużyty sprzęt RTV/AGD/KOMP z mieszkania, firmy]
8) Niebezpieczne/Szkodliwe [np. z warsztatu, zakładu]
9) Medyczne [z domowej apteczki, ze szpitala, z przychodni]
i do pełni tej koncepcji jeszcze jedna trójka.
1) Balast [resztkowe]
2) Płynne - Ścieki/Oleje/Tłuszcze [szambo / własna oczyszczalnia / kanalizacja oraz pojemnik na olej/tłuszcz spożywczy i na olej niespożywczy]
3) Lotne [spaliny, opary, dym]
Trzy pojemniki w kuchni to naprawdę najlepsze wyjście. Jeśli tylko zapamiętasz, że szkło i ceramikę traktujemy oddzielnie to już pierwszy krok do poprawnego sortowania na codzień. Drugi krok to zapamiętać, aby nie wrzucać jedzenia, czyli całej BIOlogii/BIOmasy/BIOodpadów do pojemnika z odpadami recyklingowanymi, czyli surowcami wtórnymi jak papier, plastik, metal. Co ma oznaczenie MIX, czyli ZMIESZANE w metodzie 369 sortuj.
Niekonieczne dla domów jednorodzinnych jest sortowanie papieru, bo papier podzieli na stole roboczym pracownik pawilonu eko-ab czyli jakby takiej przedsortowni, a w dlaszym kroku zrobi to sortowania i zapłaci ludziom za pracę i wyłuska z mieszaki z plastikiem i metalem i użyje do tego wyspecjalizowanych maszyn, które to zrobią przy dużej prędkości taśmy do transportowania śmieci jeszcze wciąż niezbyt dobrze posortowanych, bo to nie jest możliwe od samego początku tak zrobić nawet w 3 etapach wstępnych. Choć pracownik pawilonu eko-ab sortuje już w trzecim kroku na ponad 21 frakcji.
Dlatego pięć pojemników obowiązujących obecnie dla każdego uważam za nierozsądne zalecenie. Sądzę, że rozwiazanie z sześcioma w altanie w standardzie wedle metody 369 SORTUJ jest na tyle proste, że każdy to opanuje od najmłodszych lat.
Pamietajmy 3 w kuchni to jakby “święta” trójka recyklingu. Tak samo trzy na zewnątrz.
1) MIX, 2) BIO, 3) SZKŁO_CER.
Do tego: 4) TEKSTYLIA, 5) HIGIENICZNE, 6) BALAST
Cała metoda bazuje na teorii liczb wysnutej przez Nikola Teslę - "Gdyby ktoś znał wspaniałość trójki, szóstki i dziewiątki to miałby klucz do wszechswiata".
Dla uzmysłowienia Państwu o czym mówię, polecam zapoznać się z pracą Pana Marko Rodina z zakresu matematyki wirowej. Tym słynnym już diagramem :
Czy ta formuła jest do przyjęcia; (... + X +Y + Z ) =18?
Zastanów się nad tym. Dobrze?
